Niezen, jeuk, uitslag en ogen die niet meer ophouden met tranen. Het is duidelijk, je vertoont waarschijnlijk een allergische reactie. Maar waarop en hoe kom je er vervolgens achter waarvoor je allergisch bent? Een allergietest biedt uitkomst, maar hoe?
Wat is een allergie?
We spreken van een allergie wanneer je afweersysteem overmatig reageert op een lichaamsvreemde stof, een allergeen genoemd. Bij een allergie komen relatief grote hoeveelheden histamine en andere actieve weefselstoffen in je organen, huid en bloedbaan, wat zich vervolgens uit in een allergische reactie. De ene reactie kan heftiger zijn dan de andere en allergieën kunnen in verschillende gedaantes voorkomen. De meest heftige en gevaarlijke allergische reactie, met name wanneer de histamine de bloedbaan bereikt, kan zelfs uitmonden in een anafylactische shock met in het slechtste geval de dood ten gevolge.
Het al dan niet hebben van een allergie kan verschillende oorzaken hebben. Er wordt onderscheid gemaakt tussen verschillende vormen allergieën. Er bestaan aangeboren allergieën (anafylactisch) en allergieën die door aanleg in de loop der tijd ontstaan (constitutioneel). Daarnaast zijn er ook contact-allergieën, die meestal geleidelijk ontstaan bij contact met een allergeen; foto-allergieën, waarbij er huidreactie optreedt wanneer een allergeen in combinatie met (zon)licht tot een reactie leidt en auto-allergieën, welke duiden op allergische reacties voor een lichaamseigen stof. De meest voorkomende allergievorm is de anafylactische reactie. De meest voorkomende allergenen op hun beurt zijn uitwerpselen van de huisstofmijt; veren in dekbedden en kussens; huidschilfers en haren van (huis)dieren; schimmels en gisten; stuifmeel ( pollen) van gras en bomen; insectenbeten; medicijnen (o.a. penicillinen); wasmiddelen; pleisters; metalen en voedingsbestanddelen.
Allergieverschijnselen
We weten inmiddels dat allergiereacties onderling sterk kunnen verschillen al naar gelang de allergievorm en het allergeen. Zo vertoont iemand met een pollenalergie, oftewel hooikoorts, acute verschijnselen van een verkoudheid; kunnen mensen die allergisch zijn voor katoen last krijgen van uitslag en krijgen mensen met een allergie voor schaaldieren vaak te maken met ademhalingsmoeilijkheden door zwellingen die optreden in de keel en slokdarm.
Wanneer je vermoedt een allergische reactie te vertonen, ga dan niet zelf dokteren, want allergieen zijn er in verschillende vormen en maten die logischerwijs elk een eigen behandeling vereisen. Mocht je last hebben van jeuk op de huid of in de ogen, probeer krabben of wrijving dan te vermijden, want dikwijls wordt het alleen maar erger. Ga in plaats daarvan zo snel mogelijk naar een huisarts om samen uit te zoeken wat er aan de hand is.
Allergietest
Soms kun je zelf een vermoeden hebben waarvoor je allergisch bent. Met name bij cosmetica, parfums en aftershaves en wasmiddelen is het echter lastig te bepalen voor welke stof je allergisch bent. Eenmaal bij de huisarts, komt dan de allergietest om de hoek kijken. De belangrijkste allergenen die we eerder al hebben genoemd, worden dan op de huid aangebracht. Veroorzaakt een bepaald allergeen, als bijvoorbeeld nikkel, een reactie (de huid wordt dan rood) dan wil dat dus zeggen dat je allergie voor nikkel hebt.
Behandeling
Wanneer je last heb van een allergie kun je er meestal vrij eenvoudig wat aan doen. Je kunt allereerst het contact met het allergeen vermijden door het zo veel mogelijk uit de weg te gaan of uit je direct omgeving te verwijderen. Daarnaast zijn anti-allergica die een allergie kunne bestrijden en bestaat er nog zoiets als allergeen-immunotherapie. Deze laatste is erop gericht je geleidelijk aan ongevoelig te maken (desensibilisatie) door regelmatig kleine hoeveelheden allergeen toe te dienen. Denk bijvoorbeeld aan imkers die zich opzettelijk laten steken door bijen om zo immuun te blijven voor het gif. Ook bij hooikoorts wordt deze vorm van therapie toegepast. De ongevoeligheid die iemand heeft verkregen kan jaren aanhouden, maar ook dit is per persoon verschillend.